Problemen met sensorische informatieverwerking
Sensorische informatieverwerking – vaak afgekort als SI – verwijst naar de manier waarop het zenuwstelsel prikkels uit de zintuigen opvangt, verwerkt en daarop reageert. Bij problemen in deze verwerking komen prikkels niet goed of niet op de juiste manier binnen. Dit kan betekenen dat zintuiglijke signalen (zoals geluiden, aanrakingen of bewegingen) te sterk of juist te zwak worden waargenomen, of zelfs helemaal niet worden opgemerkt.
De betrokken zintuigen zijn onder andere:
- Gehoor
- Zicht
- Tast (voelen)
- Reuk
- Smaak (slik- en eetproblemen)
- Evenwicht
- Interoceptie (informatie vanuit organen, zoals een volle blaas of honger)
Wanneer de verwerking van deze zintuiglijke informatie niet goed verloopt, kan een kind anders reageren dan je op basis van de situatie zou verwachten. Deze reacties lijken soms overdreven, maar zijn vaak een uiting van stress zoals heftige boosheid, huilen, wegkruipen of weglopen. Het is belangrijk om deze signalen te herkennen, zodat het kind de juiste ondersteuning kan krijgen.
Veelvoorkomende signalen bij kinderen met SI-problemen
Tastzin (gevoel):
- Overgevoelig: het kind reageert sterk op aanraking, zoals een aai, verzorging, spel (stoeien) of bepaalde kleding (etiketten, naden). Een zachte aanraking kan zelfs als pijnlijk worden ervaren.
- Ondergevoelig: het kind merkt aanraking nauwelijks op of heeft sterke prikkels nodig. Hierdoor voelt het bijvoorbeeld niet dat kleding niet goed zit, schoenen knellen of de handen vies zijn.
Evenwicht:
- Overgevoelig: angstig bij bewegingen die leeftijdsgenoten juist leuk vinden, zoals koprollen, klimmen, schommelen of hoog opgetild worden. Ook wagenziekte komt vaak voor.
- Ondergevoelig: deze kinderen zoeken juist sterke bewegingen op. Ze klimmen graag hoog, schommelen hard, draaien veel en zijn voortdurend in beweging. Ze lijken geen gevaar te zien en vallen vaak. Dit gedrag helpt hen alert te blijven omdat hun evenwichtssysteem weinig prikkels registreert.
Het gehoor:
- Overgevoelig: elk geluid wordt opgemerkt en kan schrikreacties veroorzaken. Het kind is snel afgeleid.
- Ondergevoelig: reageert weinig op geluid. Het lijkt vragen niet te horen of reageert niet op zijn of haar naam.
De ogen (het visuele systeem):
- Overgevoelig: snel afgeleid door visuele details of kleine bewegingen. Moeite met concentreren in een druk klaslokaal met veel materiaal aan de muur. Ook kunnen ze klagen over te fel (TL- of zon-) licht en willen graag een donkere zonnebril en pet op.
- Ondergevoelig: lijken visuele details te missen zoals aanwijzingen op het bord of in het schrift. Kijken vaak heel dicht op een boek of scherm. Herkennen vaak minder goed gezichtsuitdrukkingen of hebben moeite met het vinden van kleine voorwerpen ook al liggen die vlakbij.
Herkenning en ontstaan
Behandeling en wat je kunt verwachten
Binnen Stapsgewijs Oefentherapie-Plus maken we gebruik van twee aanvullende behandelmethoden: MNRI-reflexintegratie en Kind-In-Evenwicht. Deze methodes vergroten het behandeleffect doordat ze gericht zijn op de onderliggende voorwaarden voor een gezonde ontwikkeling.